Aż dziewiętnaście osób w naszym powiecie targnęło się w zeszłym roku na swoje życie. To o ponad 26 procent więcej niż dwa lata temu. Dlaczego coraz więcej mieszkańców decyduje się na ten desperacki krok?

fot. KPP w Starachowicach

W ośmiu przypadkach skończyło się to tragedią. Ale ofiar mogło być więcej, ale dzięki szybkiej reakcji udało się nie dopuścić do jedenastu samobójstw. Rok wcześniej funkcjonariusze odnotowali piętnaście takich prób, w tym dziesięć śmiertelnych.

Dlaczego tak się dzieje? Ludziom żyje się coraz ciężej. Konsumpcyjny styl nakazuje, aby mieć jak najwięcej. Każdy chce dorównać rówieśnikowi czy sąsiadowi, a w trudnych warunkach wielu osobom się to nie udaje. Utrata pracy, trudności ze znalezieniem nowej, niskie zarobki, brak własnego domu, ciężki wypadek czy rozstanie z bliską osobą często prowadzą do depresji.

Osoby dotknięte tym zaburzeniem nie potrafią poradzić sobie z własnymi problemami. Nie widząc żadnego rozwiązania, decydują się na samobójstwo.

Nie ma stereotypów

W Polsce statystyczny samobójca to mężczyzna. Ma problemy w pracy, coraz częściej zagląda do kieliszka. Dodatkowo silniej odczuwa presję, gdy traci pracę, będąc jedynym żywicielem rodziny. Zdecydowanie rzadziej są to kobiety, co widać też w statystykach.

Aż siedemnastu mężczyzn i tylko dwie kobiety zdecydowali się w zeszłym roku odebrać sobie życie. Większość, bo aż dwanaście osób, pochodziło ze Starachowic. Na drugim miejscu jest gmina Wąchock, w której odnotowano cztery takie przypadki. Po jednym miały Brody i Pawłów. W jednym chodziło też o osobę bezdomną.

Dominują ci po czterdziestce. Najwięcej, bo aż osiem przypadków, dotyczyło mieszkańców między 45. a 60. rokiem życia. Jednak nie ma na to żadnej reguły. Co gorsze, samobójstwa dotykają również młodzież. Kłopoty w szkole czy nieszczęśliwa miłość - to tylko niektóre z przyczyn tych desperackich decyzji, w pięciu przypadkach podejmowanych przez ludzi między 15. a 30. rokiem życia.

Ci starsi, 30 - 45 lat, decydowali się na to o jeden raz mniej. Niewielki odsetek stanowili mieszkańcy po "sześćdziesiątce", wśród których odnotowano dwie próby odebrania życia.

Najpopularniejszym sposobem wydaje się nadal sznur. Desperaci najczęściej próbują się wieszać. W ubiegłym roku odnotowano jedenaście takich przypadków, rok wcześniej było ich dziesięć. Na drugim miejscu pojawiły się leki, po które sięgnęły teraz cztery osoby. W 2010 wybrała je tylko jedna. Trzeci w kolejności był skok z wysokości. Dwa pozostałe przypadki dotyczyły otrucia gazem i utopienia.

O wiele trudniej jednak podać przyczynę samej tragedii. W dziewięciu przypadkach jest ona nadal nieznana. Bo desperaci, wbrew obiegowej opinii, nie zawsze zostawiają przy sobie list. Trudno jest więc zrozumieć motywy, które nimi kierują.

- Każdy z nas życzyłby sobie, aby tych prób było coraz mniej. Ale życie jest tylko życiem i niesie ze sobą różne sytuacje, zwłaszcza dla osób, które są doprowadzone do ostateczności - mówi GAZECIE Jarosław Adamski, komendant starachowickiej policji i dodaje, że rola policji jest w znacznym dużym stopniu ograniczona.

- Zostaną pewnie podjęte wspólne działania z różnymi instytucjami, jak choćby MOPS-em, które miałyby dać odpowiedź na najważniejsze pytanie: jak zapobiegać tego typu zjawiskom lub w maksymalny sposób je ograniczyć. Ale wiadomo, że Polska nie jest państwem policyjnym i nikt nikogo nie będzie w domu prowadzić przecież za rękę.

Jedyne, co możemy zrobić, to badać przyczyny tego zjawiska i eliminować je w zarodku. Bo, biorąc pod uwagę jego skalę, nie jest ono marginalne w naszym powiecie. Porównując to do czterech wypadków śmiertelnych na naszych drogach, ewentualnych ofiar samobójstw mogło być w zeszłym roku pięć razy więcej.

Zdarzały się oczywiście przypadki, że pomoc przyszła w ostatniej chwili, lub takie, które w ogóle nie potwierdziły się, mimo że na początku mogło to przypominać czyn samobójczy. Będziemy starali się temu przeciwdziałać - zapewnia komendant. - Na tyle, na ile będziemy oczywiście mogli.

Nie kryje, że duża w tym rola także bliskich, którzy powinni reagować na wszelkie niepokojące sygnały.

Jak można pomóc?

- Jeśli zauważymy u dziecka, żony, męża, albo kogoś bliskiego, drastyczną zmianę zachowań, brak chęci do życia, motywacji do spotkań ze znajomymi, może to być jeden z wielu symptomów - mówi Izabela Gryniuk - Kędziora z Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej w Starachowicach tłumacząc, że od powzięcia myśli o samobójstwie do jej ewentualnej realizacji mija często dość długi okres.

- To pewien proces - wyjaśnia psycholog. - Nikt nie budzi się rano z takim pomysłem, zazwyczaj dojrzewa do tego długo. A na decyzję składa się często szereg przeróżnych czynników, od tych socjologicznych i finansowych, jak kryzys, brak pracy oraz perspektyw, po problemy emocjonalne i wreszcie osamotnienie, czasem faktyczne, a czasem wynikające z tego, że nikomu nie chcemy mówić o swoim problemie.

W przypadku dzieci, dochodzą często trudności w nauce, w domu, niemożliwość porozumienia się z kolegami, konflikty z prawem, zawody miłosne, czy kwestie związane z seksualnością.

Dodatkowym bodźcem może być oczywiście alkohol i inne używki. Bo łatwiej będąc pod wpływem zdecydować się na samobójstwo.

Co jednak robić, aby temu zaradzić?

- Pierwszy krok to oczywiście rozmowa - mówi I.Gryniuk - Kędziora. - Czasem wystarczy, gdy ktoś opowie nam o swoim problemie. Jeżeli nie, to krok następny, czyli wizyta u specjalisty - radzi psycholog. - W przypadku dzieci, albo młodzieży, można się zgłosić chociażby do nas. Na ulicy Murarskiej działa Punkt Interwencji Kryzysowej "Przystań". W Urzędzie Miejskim mieści się punkt pomocy psychologicznej, gdzie można wejść prosto z ulicy.

W trudniejszych przypadkach pomóc może psychiatra. Jeśli chodzi o dzieci, może być mały problem, w Starachowicach bowiem nie ma wciąż specjalisty, który mógłby się nimi zajmować. Rodzic musi z nimi jechać do Kielc.
Ale o wiele gorzej, jeśli bliski nie chce pomocy.

- W przypadku dzieci może być łatwiej. Mamy większą możliwość doprowadzenia ich do specjalisty, natomiast w przypadku osób dorosłych nasze działania będą ograniczone - mówi psycholog. - Przymusem nic nie zdziałamy, możemy najwyżej posiłkować się innymi osobami.

Nikt jednak nie da gwarancji, że to pomoże. Jedynym wyjściem wydaje się więc codzienna rozmowa i obserwacja.

(An)

Dołącz do nas na Facebooku!